Akut miyeloid lösemi (AML), aynı zamanda akut miyelojenöz lösemi olarak da bilinir, kan hücrelerinin üretildiği kemik iliğinden kaynaklanan bir kanser türüdür. Öncelikle enfeksiyonlarla savaşmaktan ve kanın pıhtılaşmasına yardımcı olmaktan sorumlu bir tür beyaz kan hücresi olan miyeloid hücreleri etkiler. AML, normal kan hücrelerinin üretimini engelleyebilen olgunlaşmamış ve işlevsiz beyaz kan hücrelerinin aşırı üretimine yol açar.
Semptomlar ve İşaretler
AML, birçoğu normal kan hücresi üretiminin baskılanması ve lösemi hücrelerinin varlığından kaynaklanan bir dizi belirti ve bulguya neden olabilir. Yaygın semptomlar şunları içerir:
- Yorgunluk: Anemi (kırmızı kan hücresi sayısının azalması) nedeniyle.
- Sık Enfeksiyonlar: Normal beyaz kan hücrelerinin sayısı azaldığından bağışıklık sistemi zayıflar.
- Ateş: Genellikle enfeksiyona veya vücudun lösemi hücrelerine verdiği yanıta bağlıdır.
- Kolay Morarma ve Kanama: Kanın pıhtılaşması için gerekli olan düşük trombosit sayısından kaynaklanır.
- Soluk Cilt: Bir anemi belirtisi.
- Kemik ve Eklem Ağrısı: Genellikle lösemi hücrelerinin kemik iliğinde birikmesinden kaynaklanır.
- Şişmiş Lenf Düğümleri: Boyunda, koltuk altlarında ve kasıklarda büyümüş lenf düğümleri.
- Karın Rahatsızlığı: Büyümüş bir karaciğer veya dalak karında rahatsızlığa veya dolgunluğa neden olabilir.
- İştahsızlık ve Kilo Kaybı: Anemi ve diğer semptomların bir sonucu olarak.
- Baş Ağrısı ve Görme Değişiklikleri: Lösemi hücreleri merkezi sinir sistemini istila edebilir.
Bazı durumlarda AML, şiddetli kanama, enfeksiyon veya organ yetmezliği nedeniyle tıbbi bir acil duruma yol açabilir.
Teşhis
AML teşhisi, aşağıdakiler de dahil olmak üzere birkaç adım içerir:
- Kan Testleri: Tam kan sayımı (CBC), yüksek sayıda olgunlaşmamış beyaz kan hücresi (blast) gibi anormal kan hücresi sayılarını ortaya çıkarabilir.
- Kemik İliği Aspirasyonu ve Biyopsisi: Mevcut kan hücrelerinin türünü ve sayısını incelemek için bir kemik iliği örneği alınır. Bu prosedür tanının doğrulanmasına ve löseminin sınıflandırılmasına yardımcı olur.
- Sitogenetik Analiz: Prognozu ve tedavi kararlarını etkileyebilecek spesifik kromozomal anormallikleri tanımlamak için genetik test yapılır.
- Lomber Ponksiyon (Spinal Tap): Bu test, lösemi hücrelerinin merkezi sinir sistemini etkileyebilecek şekilde beyin omurilik sıvısını istila edip etmediğini belirlemek için yapılır.
- Görüntüleme Çalışmaları: Hastalığın boyutunu değerlendirmek için röntgenler, BT taramaları veya MRI’lar kullanılabilir.
Tedavi
AML tedavisi tipik olarak indüksiyon, konsolidasyon ve idame tedavisi dahil olmak üzere çeşitli aşamalardan oluşur. Tedavi yaklaşımı şunları içerebilir:
- Kemoterapi: Yüksek doz kemoterapi AML için birincil tedavidir. Çeşitli kemoterapi ilaçları farklı kombinasyonlarda ve rejimlerde kullanılır.
- Kök Hücre Nakli: Bazı durumlarda, özellikle yüksek riskli vakalarda veya tedaviden sonra lösemi geri döndüğünde kök hücre nakli (kemik iliği nakli) önerilebilir.
- Hedefe Yönelik Tedavi: Bazı hastalara, belirli lösemi hücrelerini özellikle hedef alan hedefe yönelik ilaçlar verilebilir.
- Radyasyon Tedavisi: Bu tedavi bazen merkezi sinir sistemi gibi lösemi hücrelerinin yoğun olduğu bölgeleri tedavi etmek için kullanılır.
- Klinik Araştırmalar: Klinik çalışmalara katılım, deneysel tedavilere erişim sağlayabilir.
- Destekleyici Bakım: Anemi, enfeksiyon ve kanama gibi komplikasyonları ve yan etkileri yönetmek tedavinin ayrılmaz bir parçasıdır.
Ayırıcı Tanı
Akut miyeloid lösemi, benzer semptomlara neden olan diğer durumlarla karıştırılabilir, örneğin:
- Akut Lenfoblastik Lösemi (ALL): Miyeloid hücreler yerine öncelikle lenfoid hücreleri etkileyen başka bir akut lösemi türü.
- Kronik Miyeloid Lösemi (KML): Miyeloid hücreleri etkileyen ve daha yavaş ilerleyen bir lösemi türüdür. AML’nin aksine, KML tipik olarak daha kronik bir seyir gösterir.
- Enfeksiyonlar: Ateş ve sık enfeksiyonlar gibi bazı semptomlar çeşitli enfeksiyonlardan kaynaklanabilir.
- Anemi ve Kanama Bozuklukları: Bunlar yorgunluk, morarma ve kanama gibi benzer semptomlara neden olabilir.
AML’nin teşhis edilmesi ve diğer durumlardan ayırt edilmesi, tedavi kararlarına rehberlik etmek ve sonuçları iyileştirmek için çok önemlidir. Doktorlar kesin tanı koymak için klinik değerlendirme, kan testleri, kemik iliği analizi ve genetik testlerin bir kombinasyonunu kullanırlar.
Merhaba arkadaşlar,
Ben, tibbiterimler.com’un kurucularından biriyim. Amacımız, tıbbi bilgiyi daha anlaşılır ve basit bir şekilde sunmaktır. İnsanlar genellikle düşündüklerinden daha karmaşık hale getiriyorlar. Aksine, sadece anlayan biri basitleştirebilir.
Keyifli okumalar:)